Sawan Tarik VS Sawan Babi: Nampak Macam Sama, Kenali Perbezaan ,Simptom, Punca & Cara Rawatan
20 Nov 2025
Ramai orang pernah mendengar istilah sawan tarik dan sawan babi, namun tidak semua benar-benar faham apa perbezaan antara kedua-duanya. Walaupun kedua-duanya melibatkan sawan, punca, risiko dan rawatannya sangat berbeza. Memahami perbezaan ini amat penting supaya ibu bapa tahu bagaimana untuk bertindak ketika kecemasan.
Sawan tarik ialah serangan sawan yang berlaku kepada kanak-kanak berumur 6 bulan hingga 5 tahun disebabkan demam tinggi yang meningkat secara mendadak.
Istilah “febrile” berasal daripada perkataan fever, iaitu demam.
Berbeza dengan epilepsi, sawan tarik tidak berpunca daripada kerosakan otak, tetapi reaksi sementara otak terhadap suhu yang terlalu tinggi.
Adakah sawan tarik bahaya?
Dalam kebanyakan kes, sawan tarik tidak berbahaya, tidak menjejaskan perkembangan otak, dan kanak-kanak akan pulih sepenuhnya.
Walaupun punca tepat tidak diketahui, beberapa faktor berikut diketahui mencetuskan sawan tarik:
✔ 1. Demam tinggi secara mengejut
Selalunya akibat jangkitan virus seperti influenza, batuk selesema, atau roseola.
✔ 2. Faktor genetik
Kanak-kanak yang mempunyai sejarah keluarga sawan tarik lebih cenderung mengalaminya.
✔ 3. Umur
Kes paling banyak direkodkan pada umur 12–18 bulan.
✔ 4. Pernah diserang sawan tarik sebelum ini
1 daripada 3 kanak-kanak berisiko mendapat serangan kedua dalam tempoh 1–2 tahun berikutnya.
⭐ Risiko menurun selepas umur 5 tahun
Apabila kanak-kanak mencecah usia 5 tahun, sawan tarik jarang berlaku lagi.
Sawan tarik lazimnya berlangsung kurang daripada 5 minit. Antara gejalanya:✔
Badan menjadi tegang
-
Lengan dan kaki bergerak tanpa kawalan
-
Mata terbeliak atau tidak memberi respons
-
Tidak sedarkan diri
-
Mungkin terkencing atau terberak tanpa sedar
Ibu bapa perlu bertenang dan lakukan langkah ini:
✔ Letakkan anak di tempat rata dan selamat
✔ Alihkan objek tajam atau berbahaya di sekeliling
✔ Posisikan anak mengiring untuk elak tersedak muntah atau air liur
✔ Pastikan anak sedang bernafas
✔ Catatkan masa sawan bermula
✔ Dapatkan rawatan segera jika:
-
Sawan berlangsung lebih 5 minit
-
Anak kelihatan kebiruan
-
Sawan pertama kali berlaku
-
Anak tidak bernafas dengan baik atau tidak sedar selepas sawan berhenti
Sawan babi ialah istilah lama bagi epilepsi, iaitu penyakit kronik yang menyebabkan sawan berulang tanpa dicetuskan oleh demam. Keadaan ini berlaku apabila terdapat gangguan pada aktiviti elektrik otak.
Sawan ≠ Epilepsi
Sawan adalah simptom.
Epilepsi pula ialah penyakit yang menyebabkan sawan berulang.
Seseorang hanya disahkan menghidap epilepsi jika:
-
Mengalami dua atau lebih sawan tanpa sebab jelas, atau
-
Pemeriksaan menunjukkan risiko tinggi sawan berulang
Simptom bergantung pada bahagian otak yang terjejas. Antara tanda-tanda umum:
-
Hilang kesedaran secara tiba-tiba
-
Tersentak-sentak pada kaki dan tangan
-
Menatap kosong selama beberapa saat (staring spells)
-
Kehilangan kawalan kencing atau najis
-
Keletihan atau kekeliruan selepas sawan
-
Kecederaan akibat terjatuh semasa sawan
Epilepsi menjejaskan lebih 50 juta individu di seluruh dunia.
Faktor Risiko Epilepsi
Beberapa faktor yang meningkatkan risiko:
✔ Umur (kanak-kanak & warga emas paling berisiko)
✔ Sejarah keluarga epilepsi
✔ Kecederaan kepala
✔ Strok & penyakit vaskular
✔ Jangkitan otak seperti meningitis
✔ Sawan berulang ketika kecil (jarang, tetapi boleh berlaku)
Adakah Sawan Tarik Menyebabkan Epilepsi?
Kebimbangan utama ibu bapa ialah sama ada sawan tarik boleh membawa kepada epilepsi.
Jawapannya: risikonya sangat rendah.
Hanya 1 daripada 50 kanak-kanak yang pernah mengalami sawan tarik akan didiagnosis menghidap epilepsi pada masa depan.
Komplikasi Yang Perlu Diberi Perhatian
Pesakit epilepsi mempunyai risiko untuk mengalami:
⚠ Status epilepticus
Sawan berlarutan melebihi 5 minit — kecemasan perubatan.
⚠ SUDEP (Sudden Unexpected Death in Epilepsy)
Kematian mengejut akibat sawan tidak terkawal.
Rawatan & Pengurusan Epilepsi
Dengan rawatan yang betul, majoriti pesakit epilepsi dapat hidup seperti individu normal. Antara rawatan yang digunakan:
-
Ubat antiepileptik (AED)
-
Diet ketogenik (untuk kes tertentu)
-
Pembedahan otak (jika sesuai)
-
Terapi rangsangan saraf
-
Pemantauan pencetus sawan seperti kurang tidur, tekanan atau cahaya berkelip
Dengan pengetahuan yang betul, ibu bapa dapat bertindak dengan lebih tenang, pantas dan tepat untuk melindungi anak mereka.