Sawan Tarik VS Sawan Babi: Nampak Macam Sama, Kenali Perbezaan ,Simptom, Punca & Cara Rawatan

20 Nov 2025

Ramai orang pernah mendengar istilah sawan tarik dan sawan babi, namun tidak semua benar-benar faham apa perbezaan antara kedua-duanya. Walaupun kedua-duanya melibatkan sawan, punca, risiko dan rawatannya sangat berbeza. Memahami perbezaan ini amat penting supaya ibu bapa tahu bagaimana untuk bertindak ketika kecemasan.

Apa Itu Sawan Tarik (Febrile Seizure)?

Sawan tarik ialah serangan sawan yang berlaku kepada kanak-kanak berumur 6 bulan hingga 5 tahun disebabkan demam tinggi yang meningkat secara mendadak.
Istilah “febrile” berasal daripada perkataan fever, iaitu demam.

Berbeza dengan epilepsi, sawan tarik tidak berpunca daripada kerosakan otak, tetapi reaksi sementara otak terhadap suhu yang terlalu tinggi.

Adakah sawan tarik bahaya?

Dalam kebanyakan kes, sawan tarik tidak berbahaya, tidak menjejaskan perkembangan otak, dan kanak-kanak akan pulih sepenuhnya.

Punca & Faktor Risiko Sawan Tarik

Walaupun punca tepat tidak diketahui, beberapa faktor berikut diketahui mencetuskan sawan tarik:

✔ 1. Demam tinggi secara mengejut

Selalunya akibat jangkitan virus seperti influenza, batuk selesema, atau roseola.

✔ 2. Faktor genetik

Kanak-kanak yang mempunyai sejarah keluarga sawan tarik lebih cenderung mengalaminya.

✔ 3. Umur

Kes paling banyak direkodkan pada umur 12–18 bulan.

✔ 4. Pernah diserang sawan tarik sebelum ini

1 daripada 3 kanak-kanak berisiko mendapat serangan kedua dalam tempoh 1–2 tahun berikutnya.

⭐ Risiko menurun selepas umur 5 tahun

Apabila kanak-kanak mencecah usia 5 tahun, sawan tarik jarang berlaku lagi.

Tanda-Tanda Anak Mengalami Sawan Tarik

Sawan tarik lazimnya berlangsung kurang daripada 5 minit. Antara gejalanya:✔

Badan menjadi tegang
Lengan dan kaki bergerak tanpa kawalan
Mata terbeliak atau tidak memberi respons
Tidak sedarkan diri
Mungkin terkencing atau terberak tanpa sedar

Apa Perlu Dilakukan Semasa Sawan Berlaku?

Ibu bapa perlu bertenang dan lakukan langkah ini:

✔ Letakkan anak di tempat rata dan selamat

✔ Alihkan objek tajam atau berbahaya di sekeliling

✔ Posisikan anak mengiring untuk elak tersedak muntah atau air liur

✔ Pastikan anak sedang bernafas

✔ Catatkan masa sawan bermula

✔ Dapatkan rawatan segera jika:

Sawan berlangsung lebih 5 minit
Anak kelihatan kebiruan
Sawan pertama kali berlaku
Anak tidak bernafas dengan baik atau tidak sedar selepas sawan berhenti

Apa Itu Sawan Babi (Epilepsi)?

Sawan babi ialah istilah lama bagi epilepsi, iaitu penyakit kronik yang menyebabkan sawan berulang tanpa dicetuskan oleh demam. Keadaan ini berlaku apabila terdapat gangguan pada aktiviti elektrik otak.

Sawan ≠ Epilepsi

Sawan adalah simptom.
Epilepsi pula ialah penyakit yang menyebabkan sawan berulang.

Seseorang hanya disahkan menghidap epilepsi jika:

Mengalami dua atau lebih sawan tanpa sebab jelas, atau
Pemeriksaan menunjukkan risiko tinggi sawan berulang

Simptom Epilepsi

Simptom bergantung pada bahagian otak yang terjejas. Antara tanda-tanda umum:

Hilang kesedaran secara tiba-tiba
Tersentak-sentak pada kaki dan tangan
Menatap kosong selama beberapa saat (staring spells)
Kehilangan kawalan kencing atau najis
Keletihan atau kekeliruan selepas sawan
Kecederaan akibat terjatuh semasa sawan

Epilepsi menjejaskan lebih 50 juta individu di seluruh dunia.

Faktor Risiko Epilepsi

Beberapa faktor yang meningkatkan risiko:

✔ Umur (kanak-kanak & warga emas paling berisiko)

✔ Sejarah keluarga epilepsi

✔ Kecederaan kepala

✔ Strok & penyakit vaskular

✔ Jangkitan otak seperti meningitis

✔ Sawan berulang ketika kecil (jarang, tetapi boleh berlaku)

Adakah Sawan Tarik Menyebabkan Epilepsi?

Kebimbangan utama ibu bapa ialah sama ada sawan tarik boleh membawa kepada epilepsi.
Jawapannya: risikonya sangat rendah.

Hanya 1 daripada 50 kanak-kanak yang pernah mengalami sawan tarik akan didiagnosis menghidap epilepsi pada masa depan.

Komplikasi Yang Perlu Diberi Perhatian

Pesakit epilepsi mempunyai risiko untuk mengalami:

⚠ Status epilepticus

Sawan berlarutan melebihi 5 minit — kecemasan perubatan.

⚠ SUDEP (Sudden Unexpected Death in Epilepsy)

Kematian mengejut akibat sawan tidak terkawal.

Rawatan & Pengurusan Epilepsi

Dengan rawatan yang betul, majoriti pesakit epilepsi dapat hidup seperti individu normal. Antara rawatan yang digunakan:

Ubat antiepileptik (AED)
Diet ketogenik (untuk kes tertentu)
Pembedahan otak (jika sesuai)
Terapi rangsangan saraf
Pemantauan pencetus sawan seperti kurang tidur, tekanan atau cahaya berkelip

Walaupun sawan tarik dan sawan babi kelihatan serupa, kedua-duanya datang daripada punca yang berbeza.

Sawan tarik adalah reaksi sementara akibat demam tinggi dan jarang berbahaya, manakala epilepsi ialah kondisi kronik yang memerlukan rawatan jangka panjang.

Dengan pengetahuan yang betul, ibu bapa dapat bertindak dengan lebih tenang, pantas dan tepat untuk melindungi anak mereka.

15 Jun 2022

SAKIT kepala boleh berlaku disebabkan pelbagai faktor namun sesetengah individu mungkin akan mengalami kesukaran untuk melakukan aktiviti harian apabila kesakitan dialami semakin serius termasuklah migrain.

Tension headache merupakan sejenis sakit kepala paling kerap dialami rakyat Malaysia iaitu sebanyak 26.5 peratus, diikuti migrain (9 peratus) serta pelbagai jenis sakit kepala lain (28.2 peratus).

Untuk rekod Tension headache adalah sakit kepala tegang yang rasa sakitnya biasanya menyebar di sekitar dahi, bahagian belakang serta leher.

Pakar Perunding Perubatan dan Neurologi daripada Pusat Perubatan Sunway Velocity (SMCV), Dr Kok Chin Yong berkata, tension headache dan migrain boleh bertukar menjadi sakit kepala kronik dengan kajian menunjukkan bahawa dua peratus daripada pesakit migrain bertukar menjadi pesakit migrain kronik setiap tahun.

"Sakit kepala kronik boleh diklasifikasikan sebagai sakit kepala yang berlaku selama 15 hari atau lebih dalam tempoh sebulan, selama tiga bulan atau lebih.

"Walaupun ia tidak semestinya menjadi petanda kepada satu penyakit yang lebih serius, sakit kepala kronik tidak boleh dipandang ringan.

"Anda perlu dapatkan rawatan perubatan jika sakit kepala yang dialami disertai dengan simptom lain seperti rasa kebas, lemah badan, sukar bercakap dan berjalan, gangguan penglihatan, demam dan penurunan berat badan," jelasnya.

Punca Sakit Kepala Dan Cara Merawat

Dr Kok berkata, kebanyakan pesakit mengalami sakit kepala berepisod yang datang dan pergi, di mana sesetengah daripada mereka memerlukan sedikit atau tidak memerlukan sebarang ubat.

Sesetengah daripada pesakit juga menderita daripada medication overuse headache (MOH) yang sebahagian besarnya kurang didiagnos namun masih boleh dirawat dengan menggunakan ubat tahan sakit secara terkawal untuk mengurangkan tahap keseriusannya.

"Migrain boleh mengehadkan serta mempengaruhi kualiti kehidupan dan kerja seseorang. Ia boleh menjadi semakin teruk selepas melakukan aktiviti fizikal lalu mempengaruhi konsentrasi dan fokus yang seterusnya mengurangkan tahap kecekapan mereka di tempat kerja.

"Sakit kepala berepisod pula boleh dihindarkan daripada menjadi migrain kronik melalui pengambilan ubat pencegahan dan membuat perubahan gaya hidup," jelasnya.

Perubahan gaya hidup ini kata Dr Kok, termasuklah melakukan senaman secara kerap, menguruskan tekanan dengan baik dan mendapatkan tidur yang mencukupi.

Plan rawatan alternatif yang tidak menggunakan ubat juga adalah penting menurut Dr Kok kerana ia boleh mencetus atau menambahkan lagi sakit migrain, menerusi;

1. Mendapatkan sekurang-kurangnya tujuh jam tidur yang berkualiti

2. Jangan mengambil alkohol atau minuman berkafein selepas pukul 3 petang kerana ia boleh mengganggu kualiti tidur

3. Elak menatap skrin telefon atau komputer terlalu lama kerana ia boleh mencetuskan migrain terutamanya dalam kalangan orang muda kerana golongan umur ini lebih sensitif terhadap cahaya dan bunyi.

"Kunci utama untuk mengelak migrain adalah keteraturan. Pesakit yang menghidapi migrain perlu mempunyai jadual makan dan tidur yang teratur.

"Jika seseorang itu kerap mendapat serangan migrain, mereka harus tahu bahawa terdapat ubat-ubatan pencegah yang sememangnya baik dan berkesan untuk mengurangkan beban sakit yang dialami mereka.

"Sesetengah daripada ubat-ubatan pencegah ini hadir dalam bentuk pil dan sesetengahnya pula dalam bentuk suntikan. Ubat pencegah dalam bentuk suntikan lebih mudah untuk diawasi dan boleh mengurangkan kekerapan dan keseriusan serangan migrain," katanya.

Petanda Masalah Kesihatan Yang Lebih Serius

Sementara itu, Pakar Bedah Neuro SMCV, Dr Gerard Arvind Martin pula berkata, pesakit dengan sakit kepala yang berlarutan atau semakin teruk kadangkala boleh membawa kepada penyakit saraf yang mengancam nyawa dan, jika tidak dirawat, boleh membawa maut.

Dr Gerard menjelaskan sesetengah sakit kepala boleh menjadi petanda tumor yang mengakibatkan sakit kepala di seluruh bahagian atau di sesetengah bahagian kepala.

Dr Gerard juga memberitahu sawan yang berlaku sebelum, semasa atau selepas sakit kepala juga boleh dijadikan petanda tumor otak.

"Apabila pesakit datang ke hospital dengan beberapa atau kesemua simptom ini, ujian imbasan CT akan dilakukan sebagai ujian saringan awal dan ujian MRI akan dilakukan bergantung kepada hasil ujian imbasan CT serta plan rawatan yang disyorkan kepada pesakit," katanya.

Namun begitu, Dr Gerard menekankan bahawa bukan semua sakit kepala boleh menjadi petanda kepada penyakit saraf yang merbahaya.

Sebaliknya kata Dr Gerard, sakit kepala sebenarnya boleh berlaku disebabkan oleh anggota kepala yang lain seperti mata, telinga, leher, sinus atau gigi.

Oleh itu, pesakit perlu mengambil kira keadaan di bahagian tersebut dahulu dan beritahu doktor semasa menjalani konsultasi pertama.

"Ada kes di mana sakit kepala dialami pesakit disebabkan oleh tumor atau keadaan vaskular seperti aneurysm yang boleh menjejaskan kawasan tertentu dengan cara menekan atau berkembang dalam otak.

"Tumor ini boleh membesar secara perlahan atau cepat dengan menekan otak dan menyebabkan bahagian itu memberi reaksi kepada tisu tumor tersebut, lalu pembengkakan otak dan sakit kepala berlaku," jelasnya.

Selain daripada sakit kepala, pesakit juga boleh memerhatikan fungsi neurologi lain sama ada terjejas atau pun tidak seperti kemerosotan dalam membuat keputusan, pemikiran dan daya ingatan.

Kredit : Mstar

mauKongsi apa hari ni ?

SLIDER