Sawan Tarik VS Sawan Babi: Nampak Macam Sama, Kenali Perbezaan ,Simptom, Punca & Cara Rawatan

20 Nov 2025

Ramai orang pernah mendengar istilah sawan tarik dan sawan babi, namun tidak semua benar-benar faham apa perbezaan antara kedua-duanya. Walaupun kedua-duanya melibatkan sawan, punca, risiko dan rawatannya sangat berbeza. Memahami perbezaan ini amat penting supaya ibu bapa tahu bagaimana untuk bertindak ketika kecemasan.

Apa Itu Sawan Tarik (Febrile Seizure)?

Sawan tarik ialah serangan sawan yang berlaku kepada kanak-kanak berumur 6 bulan hingga 5 tahun disebabkan demam tinggi yang meningkat secara mendadak.
Istilah “febrile” berasal daripada perkataan fever, iaitu demam.

Berbeza dengan epilepsi, sawan tarik tidak berpunca daripada kerosakan otak, tetapi reaksi sementara otak terhadap suhu yang terlalu tinggi.

Adakah sawan tarik bahaya?

Dalam kebanyakan kes, sawan tarik tidak berbahaya, tidak menjejaskan perkembangan otak, dan kanak-kanak akan pulih sepenuhnya.

Punca & Faktor Risiko Sawan Tarik

Walaupun punca tepat tidak diketahui, beberapa faktor berikut diketahui mencetuskan sawan tarik:

✔ 1. Demam tinggi secara mengejut

Selalunya akibat jangkitan virus seperti influenza, batuk selesema, atau roseola.

✔ 2. Faktor genetik

Kanak-kanak yang mempunyai sejarah keluarga sawan tarik lebih cenderung mengalaminya.

✔ 3. Umur

Kes paling banyak direkodkan pada umur 12–18 bulan.

✔ 4. Pernah diserang sawan tarik sebelum ini

1 daripada 3 kanak-kanak berisiko mendapat serangan kedua dalam tempoh 1–2 tahun berikutnya.

⭐ Risiko menurun selepas umur 5 tahun

Apabila kanak-kanak mencecah usia 5 tahun, sawan tarik jarang berlaku lagi.

Tanda-Tanda Anak Mengalami Sawan Tarik

Sawan tarik lazimnya berlangsung kurang daripada 5 minit. Antara gejalanya:✔

Badan menjadi tegang
Lengan dan kaki bergerak tanpa kawalan
Mata terbeliak atau tidak memberi respons
Tidak sedarkan diri
Mungkin terkencing atau terberak tanpa sedar

Apa Perlu Dilakukan Semasa Sawan Berlaku?

Ibu bapa perlu bertenang dan lakukan langkah ini:

✔ Letakkan anak di tempat rata dan selamat

✔ Alihkan objek tajam atau berbahaya di sekeliling

✔ Posisikan anak mengiring untuk elak tersedak muntah atau air liur

✔ Pastikan anak sedang bernafas

✔ Catatkan masa sawan bermula

✔ Dapatkan rawatan segera jika:

Sawan berlangsung lebih 5 minit
Anak kelihatan kebiruan
Sawan pertama kali berlaku
Anak tidak bernafas dengan baik atau tidak sedar selepas sawan berhenti

Apa Itu Sawan Babi (Epilepsi)?

Sawan babi ialah istilah lama bagi epilepsi, iaitu penyakit kronik yang menyebabkan sawan berulang tanpa dicetuskan oleh demam. Keadaan ini berlaku apabila terdapat gangguan pada aktiviti elektrik otak.

Sawan ≠ Epilepsi

Sawan adalah simptom.
Epilepsi pula ialah penyakit yang menyebabkan sawan berulang.

Seseorang hanya disahkan menghidap epilepsi jika:

Mengalami dua atau lebih sawan tanpa sebab jelas, atau
Pemeriksaan menunjukkan risiko tinggi sawan berulang

Simptom Epilepsi

Simptom bergantung pada bahagian otak yang terjejas. Antara tanda-tanda umum:

Hilang kesedaran secara tiba-tiba
Tersentak-sentak pada kaki dan tangan
Menatap kosong selama beberapa saat (staring spells)
Kehilangan kawalan kencing atau najis
Keletihan atau kekeliruan selepas sawan
Kecederaan akibat terjatuh semasa sawan

Epilepsi menjejaskan lebih 50 juta individu di seluruh dunia.

Faktor Risiko Epilepsi

Beberapa faktor yang meningkatkan risiko:

✔ Umur (kanak-kanak & warga emas paling berisiko)

✔ Sejarah keluarga epilepsi

✔ Kecederaan kepala

✔ Strok & penyakit vaskular

✔ Jangkitan otak seperti meningitis

✔ Sawan berulang ketika kecil (jarang, tetapi boleh berlaku)

Adakah Sawan Tarik Menyebabkan Epilepsi?

Kebimbangan utama ibu bapa ialah sama ada sawan tarik boleh membawa kepada epilepsi.
Jawapannya: risikonya sangat rendah.

Hanya 1 daripada 50 kanak-kanak yang pernah mengalami sawan tarik akan didiagnosis menghidap epilepsi pada masa depan.

Komplikasi Yang Perlu Diberi Perhatian

Pesakit epilepsi mempunyai risiko untuk mengalami:

⚠ Status epilepticus

Sawan berlarutan melebihi 5 minit — kecemasan perubatan.

⚠ SUDEP (Sudden Unexpected Death in Epilepsy)

Kematian mengejut akibat sawan tidak terkawal.

Rawatan & Pengurusan Epilepsi

Dengan rawatan yang betul, majoriti pesakit epilepsi dapat hidup seperti individu normal. Antara rawatan yang digunakan:

Ubat antiepileptik (AED)
Diet ketogenik (untuk kes tertentu)
Pembedahan otak (jika sesuai)
Terapi rangsangan saraf
Pemantauan pencetus sawan seperti kurang tidur, tekanan atau cahaya berkelip

Walaupun sawan tarik dan sawan babi kelihatan serupa, kedua-duanya datang daripada punca yang berbeza.

Sawan tarik adalah reaksi sementara akibat demam tinggi dan jarang berbahaya, manakala epilepsi ialah kondisi kronik yang memerlukan rawatan jangka panjang.

Dengan pengetahuan yang betul, ibu bapa dapat bertindak dengan lebih tenang, pantas dan tepat untuk melindungi anak mereka.

7 Jul 2017

"Eh, demam lagi ke budak ni, kan dah 5 hari. Risau pula bila dah lama-lama camni! Cuba nganga, nak tengok tekak sikit."

Seperti mendengar arahan seorang cikgu, laju si kakak buka mulut sambil matanya mengalirkan laju air mata di pipi gebunya.

"Laaaa... tonsil bengkak balik lah Kak! Hmmm... tak apa lah, hari ni Bonda jaga kakak ya. Jangan sedih, kakak kena kuat dan lawan!"
Itulah pengorbanan seorang ibu, hal kerja terus letak belakang dulu. Bukan nak lepas tangan komitmen kerja tapi soal anak-anak ni satu pinjaman dari Allah, kenalah usaha lebih jaga anak.

Mulut terus terkumat-kamit bacakan ayat-ayat suci al-Quran. Ya, ubat bagai pun dah bagi, jadi kenalah minta pada Allah. Mohon agar rezeki sudut kesihatan anak makin tebal.

Macam Mana Tonsil Boleh Wujud

Sebenarnya sakit anak tekak atau bengkak tonsil boleh terjadi pada sesiapa saja. Tak kiralah kanak-kanak ataupun yang dewasa.

Kebiasaanya kita dengar orang tua-tua cakap “mesti badan anak kurang minum air, tu yang jadi bengkak."

Kononnya nak menunjukkan yang dalaman badan kita panas hingga tonsil boleh membengkak.

Tonsil sebenarnya adalah sebahagian sistem pertahanan badan kita. Tonsil bertindak untuk menghalang bakteria yang cuba masuk melalui saluran penafasan kita.

Tonsil hanya bertindak pada peringkat tahun pertama kita lahir sahaja. Selepas itu, limfa akan ambil peranan untuk menapis semua bakteria yang cuba masuk.

Apabila tonsil dijangkiti kuman ataupun bakteria (sejenis bakteria streptococcus) yang dipanggil tonsillitis, ia akan membengkak dan menyebabkan kita sakit dan susah untuk menelan makanan. Ini boleh membawa kepada demam-demam, batuk, pening dan muntah-muntah.

Lebih teruk, bengkak tonsil ini akan menyempitkan saluran penafasan kita dan akan menyebabkan nafas berbau.

Bengkak tonsil akan surut secara semulajadi tetapi dengan pengambilan antibiotik akan mempercepat proses penyembuhan. Tonsil akan bengkak berulang kali jika sistem pertahanan badan lemah kerana jangkitan kuman.

Dan sebenarnya ada kes yang kritikal apabila tonsil membengkak hingga teruk dan jangkitan kuman merebak ke organ dalaman penting iaitu ke bahagian jantung dan buah pinggang.

3 Cara Mudah Untuk Hilang Bengkak Tonsil

1. Makan aiskrim vanilla

Cara ini paling mudah dan senang. Tambahan mudah untuk pujuk anak-anak yang memang susah nak makan ubat. Beli aiskrim perisa vanilla (kalau boleh yang dalam bekas, bukan yang stick). Elak ambil aiskrim yang perisa coklat atau strawberi.
Memang boleh surut bengkak tonsil. Ini pengalaman diri sendiri.

2. Berkumur dengan air garam

Kalau anak dah boleh berkumur, anda boleh cuba cara ini. Ini bertujuan untuk matikan kuman-kuman yang ada di sekitar tonsil. Garam dibancuh dengan air suam dan kemudian sila berkumur. Jangan sampai tertelan pula ya. Lakukan berulang kali hingga tekak rasa lebih selesa.

3. Rawat dengan vitamin untuk bengkak tonsil (kuatkan sistem imunisasi)

Untuk mereka yang berulang kali tonsil membengkak, ini menunjukkan jangkitan kuman menyebabkan sistem pertahanan badan lemah. Cadangan terbaik untuk rawat bengkak tonsil dan hilangkannya boleh ambil Scotts Emulsion atau Nutriferon. Kalau boleh sediakan di rumah, ya. Senang, bila anak sakit, terus bagi!

4. Air lemon + madu

Boleh bagi anak minum air lemon suam campur madu, dan tolong elakkan anak minum milo buat sementara. Ciri-ciri anti-bakteria yang terdapat pada lemon boleh membantu melegakan sakit tekak. Jus lemon juga boleh membantu mengurangkan mukus atau lendir dan kahak yang terhasil dalam badan. Jika diserang sakit tekak, selesema atau batuk berkahak, perbanyakkan minum air lemon yang dicampur dengan madu sedikit demi sedikit sepanjang hari.

5. Jangan bagi makan pedas

Haaa... ini larangan keras untuk pesakit tonsil! Makin pedas, makin bengkaklah tonsil anak tu. Mak-mak boleh sediakn sup dan masukkan bawang putih. Ini bagus nak lawan bakteria di tekak anak.

6. Elak ais

Mungkin ada yang suka makan kedai, jadi beringatlah sebab sesetengah kedai guna ais yang tidak dimasak. Ini pun boleh buat bakteria membiak di kawasan tonsil.

Tonsil bengkak biasanya hanya diberikan antibiotik untuk lawan bakteria. Jadi bila doktor sarankan anak anda makan antibiotik, sila habiskan. Kalau tak, tonsil akan datang balik. Tetapi untuk tonsilitis yang serius sehingga makan ubat apa pun tak jalan, biasanya doktor akan mencadangkan tonsil dibuang. Moga artikel ini bantu kaum mak-mak untuk rawat dan cegah dari peringkat awal bila anak demam sebab tonsil bengkak.

Kredit : mingguanwanita

SLIDER